حدیث «طیر» و برتری امیر المومنین علی علیه السلام بر دو خلیفه اول

یکی از روایات هایی که بر برتری مطلق امیر المومنین علی علیه السلام بر دو خلیفه اول دلالت می کند، حدیثی است معروف به حدیث الطیر .گروهی از  علمای اهل سنت که با اعتراف به این مسله  این روایت را نقل کردند.

از جمله علمایی که به سند صحیح این روایت را نقل کرده «حاکم نیشابوری» است.
او در کتاب« المستدرک علی الصحیحین» در جلد سوم صفحه 141 روایت را اینطور نقل می کند:
عن یحیی بن سعید، عن انس بن مالک قال: کنت اخدم رسول الله صلی الله علیه و آله ، فقدم لرسول الله صلی الله علیه و آله فرخ مشوی، فقال: « اللهم ائتنی باحب خلقک الیه یأکل معی من هذا الطیر» قال : قلت: اللهم اجعله رجلا من الانصار، فجاء علی رضی الله عنه، فقلت: إن رسول الله صلی الله علیه و آله علی حاجه، ثم جاء، فقلت: أن رسول الله صلی الله علیه و آله علی حاجه،ثم جاء، فقلت: أن رسول الله صلی الله علیه و آله علی حاجه، فقال رسوال الله صلی الله علیه و آله «افتح»، فدخل، فقال رسول الله صلی الله علیه و آله « ما حبسک یا علی» فقال : إن هذه آخر ثلاث کرات یردنی أنس یزعم إنک علی حاجه، فقال: « ما حملک علی ما صنعت؟؟» فقلت یا رسول الله سمعت دعاءک ،فأحببت أن یکون رجلا من قومی، فقال رسول الله صلی الله علیه و آله : « ان الرجل قد یحب قومه»

انس بن مالک، خادم پیامبر صلی الله علیه و آله گوید: محضر پیامبر صلی الله علیه و آله بودم که کبوتری بریان برای حضرت آوردند. پیامبر صلی الله علیه و آله با دیدن آن ، دست به دعا گشود و عرضه داشت: «بار خدایا، بهترین خلق خود را بفرست تا با من هم غذا گردد.» من گفتم کاش آن شخص یکی از انصار باشد. ناگهان علی (علیه السلام) از راه رسید و اجازه ورود خواست، من گفتم : پیامبر صلی الله علیه و آله به کاری مشغول است. این کار تا سه مرتبه تکرار شد تا این که خود با صدای بلند پیامبر صلی الله علیه و آله را صدا زد و پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: در را باز کن! آن گاه از علی علیه السلام پرسید چه کسی مانع ورود تو گردید؟ علی علیه السلام عرض کرد: انس سه بار مرا رد کرد. حضرت پرسید : ای انس چه چیز باعث این کار تو شد ؟ گفتم ای رسول خدا من دعای خیر شما را شنیدم و خواستم این توفیق نصیب فردی از قبیله من گردد. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: « هرکس به فکر مردی از قوم خویش است.»
«حاکم نیشابوری» بیان می کند که این روایت را بیش از 30 نفر از «مالک ابن انس» روایت کردند

«ابن حجر عسقلانی» در «کتاب المطالب العالیه بزوائد المسانید الثمانیه » جلد 17 صفحه 108 این روایت را با کمی تفاوت در الفاظ نیز از« انس بن مالک »نقل می کند و در روایت بیان می کند که با شنیدن دعای پیامبر صلی الله علیه و آله هر کدام از عایشه و حفصه دعا کردند که خدایا این فرد پدر من باشد.
و این گونه است که این روایت سند برتری حضرت امیر المومنین نسبت به دو خلیفه اول به اعتراف اهل سنت است .

منابع: 1- «المستدرک علی الصحیحین» ، حاکم نیشابوری، جلد سوم صفحه 141 

         2- «لمطالب العالیه بزوائد المسانید الثمانیه » جلد 17 صفحه 108

پ.ن: ابن حجر عسقلانی: یکى از علماى بزرگ حديث، فقه ،موّرخ و شاعر اهل سنت است که معروف به «حافظ العصر» و «شيخ الاسلام»  که در دانش و احاطۀ مسلم و بى چون و چراى برحديث و فقه مشهور است.

«بیهقی» یکی از دانشمندان معروف  «اهل سنّت »از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله)  نقل می کند که حضرت فرمود: «من احبّ ان ینظر الی آدم فی علمه و الی نوحٍ(علیه السلام) فی تقواه و ابراهیم فی حلمه و الی موسی فی عبادته فلینظر الی علی بن طالب علیه الصّلوة و السّلام؛هر کسی دوست دارد به علم و دانش آدم بنگرد و مقام تقوا و خودنگهداری نوح را(مشاهده نماید) و بردباری ابراهیم(نظاره کند) و به عبادت موسی(علیهم السلام) (پی ببرد) باید به علی بن ابی طالب(علیه السلام) نظر بیندازد.»

منبع:  به نقل از شیخ طوسی، امالی،ص 416

«عایشه» همسر پیامبر می گوید: هنگامی که رسول خدا(صلی الله علیه و آله) به حالت احتضار درآمد فرمود: «ادعوا الی حبیبی؛ محبوب مرا بخوانید» من به سراغ ابی بکر رفتم و او را احضار نمودم. وقتی ابابکر بر پیغمبر داخل شد حضرت به او نگاه کرد، سپس از او روگرداند و (برای مرتبه دوم) فرمود: «ادعوا الی حبیبی؛ محبوب مرا بخوانید. آنگاه حفصه عمر را احضار کرد پیغمبر همان رفتاری را که با ابو بکر داشت با عمر داشت. عایشه گوید: من گفتم وای بر شما پیامبر،  علی بن ابی طالب(علیه الله علیه و اله) را می خواهد به خدا سوگند ، جز علی را نمی خواهد. پس رفتند سراغ علی (علیه السلام)، وقتی که پیغمبر علی را دید، او را محکم به سینه چسبانید آنگاه در گوش آن حضرت هزار حدیث بیان فرمود که هر حدیثی راهگشای هزار حدیث بود.»

 منبع: برگرفته از : خصال صدوق، جامعه مدرسین، ج 2، ص 651

«عمروبن میمون» از «ابن عباس» نقل کرده که رسول خدا(صلی الله علیه و اله ) به علی(علیه السلام) فرمود: «انت ولی کلّ مؤمنٍ بعدی؛یا علی! تو بعد از من رهبر و سرپرست تمام مؤمنین هستی.»

منبع: المستدرک علی الصحیحین، اثر حاکم نیشابوری ج 3، ص 124

«ابوبرزه» نقل می کند که:  پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله)در حالی که ما نشسته بودیم فرمود: روز قیامت از چهار چیز پرسش می شود قبل از آن که کسی قدم از قدم بر دارد: 1- از عُمر که کجا فانی نموده 2- از بدنش که کجا کهنه   کرده 3- و از مالش که از کجا آمده و کجا مصرف شده است 4- و عن حبّنا اهل البیت؛ و از دوستی ما اهل بیت پرسش می شود. عمر به پیامبر گفت: ؟ نشانه محبّت به شما بعد از شما چیست؟ راوی نقل می کند : پیامبر دست خود را بر سر علی - در حالی که در کنارش نشسته بود - قرار داد و فرمود: براستی محبّت به من بعد از (مرگ) من محبّت به این (علی) است.

  منبع: برگرفته از ، المناقب خوارزمی، ص 323

همچنین «خوارزمی» در همان کتاب «مناقب» خود ذکر می کند: که بزرگانی از اهل سنت  همچون «ابن حجر» ، «خطیب بغدادی»، «سیوطی» ، «گنجی شافعی»، «ابن عساکر» ، «شیخ سلیمان قندوزی» و… از «ابن عباس» نقل کرده اند که گفت: «نزلت فی علی ثلاث مأئة آیه؛ سیصد آیه در شأن علی(ع) نازل شده است.»

منبع: بر گرفته از المناقب، ص 267، ح 249

المناقب الخوارزمی ،مناقب امیرالمومنین یا فضائل امیر المومنین مشهور به المناقب که توسط موفق خوارزمی نوشته شده، یکی از دهها کتاب مناقب که عالمان اهل سنت تالیف کرده اند